Edisa Papraćanin, docentica na Tehnološkom fakultetu Univerziteta u Tuzli, uža naučna oblast Hemijsko inženjerstvo, ujedno i nositeljica liste SBB-a za Parlament  Federacije BiH izborna jedinica 3, kojoj pripadaju Tuzla, Lukavac, Srebrenik i Čelić, za TIP je govorila je o aktuelnoj problematici i temama vezanim za njen poziv, a koje su vezane za izborni programa Saveza za bolju budućnost.

˝Ekologija, ekonomija i energija su ključne teme programa SBB-a koje su neizostavne ukoliko želimo ubrzati razvoj kako kantona tako i Federacije BiH. Danas svi pišu i pričaju o ekologiji i korištenju alternativnih i obnovljivih izvora energije, obzirom na dešavanja u svijetu i krizu izazvanu nestašicom plina. Smatram da Bosna i Hercegovina ima ogorman potencijal kada je u pitanju korištenje sunčeve svjetlosti za proizvodnju električne energije, obzirom na geografski položaj koji omogućava odlične uslove za gradnju solarnih elektrana i ugradnju solarnih panela u svakom domaćinstvu˝, kazala je Papraćanin.

Prema njenim riječima, obzirom na izmjene Zakona na federalnom nivou, kada je u pitanju korištenje solarnih panela, bit će omogućena proizvodnja električne energije u svakom domaćinstvu, ali za intenzivan razvoj solarne energije u damaćinstvima neohodne su subvencije.

˝Mi nudimo program za osnivanje fonda na nivou Federacije BiH koji bi bio otvoren tokom cijele godine, a koji bi omogućavao subvencioniranje ugradnje solarnih panela. Svako domaćinstvo bi u kratkom roku došlo do vlastite električne energije. Time bi se postigao višestruki efekat koji se najviše ogleda u smanjenju potrošnje fosilnih goriva, prije svega uglja i njihovog štetnog uticaja na okolinu. S druge strane, tamo gdje uslovi to ne dozvoljavaju stvarat ćemo uslove za toplifikaciju kroz efikasne i ekonosmki prihvatljive sisteme grijanja. Recimo, u Tuzlanskom kantonu veliki broj domaćinstava i kotlovnica koristi ugalja i pelet, a svjesni smo da su trenutne cijene nabavke uglja i peleta jako visoke i da je štetan uticaj na životnu sredinu jako veliki. Njihovim povezivanjem na postojeći toplinski sistem postigao bi se sličan efekat kao i kod korištenja solarnih panela uz dodatnu prednost da se smanjenjem broja tačkastih izvora zagađenja može izvršiti kontorola zagađenja kroz velike sisteme kao što je Termoelektrana Tuzla˝, istakla je.

Kada je u pitanju obrazovanje i odgoj, primjetne su ogromne razlike u zakonskoj regulativi na nivou kantona, koje se moraju uskladiti sa Okvirnim zakonom na nivou Države.

˝Ovo se posebno odnosi na visoko obrazovanje. Također, insistirat ćemo da Vlada Fedreacije izdvaja znatno više sredstava za nauku i obrazovanje, a u cilju ostvarivanja principa cjeloživotnog učenja. Takođe, za brži ekonomski razvoj stvarat ćemo uslove za zadržavanje postojećih i otvaranje novih radnih mjesta, kroz jasno definirane programe SBB-a. Jedan od načina jeste povezivanje privrede i naučnih institucija u zajedničke projekte, čime bi se postigao upravo taj efekat i još niz drugih. Stvorili bi se uslovi za usklađivanje potreba tržišta rada sa zanimanjima i usmjerenjima koje postoje i one koje bi trebalo pokrenuti. Dalje, ovakva vrsta saradnje omogućava stipendiranje studenata i obavljanje stručne prakse. Imajući u vidu da u FBiH postoji veliki broj kompanija, posebno u Tuzlanskom kantonu koji je baza hemijske industrije, neophodno je ostvariti svaki vid saradnje između struke i nauke˝, izjavila je za TIP Papraćanin i dodala: ˝ Obzirom da sam i sama učestvovala na jednom od projekata koji povezuju industriju i nauku, mogu da konstatujem da upravo ovakvi projekti imaju za cilj rješavanje problema u industriji uz obostranu višestruku korist. Projekat na kojem sam radila vezan je za separaciju otpadnog toga iz Fabrike za proizvodnju AMK u sklopu Kompanije GIKIL-Koksara, a rezultat je dugogodišnje saradnje Tehnološkog fakulteta, Univerziteta u Tuzli sa ovom kompanijom. U Projekat su bili uključeni i studenti Tehnološkog fakulteta Tuzla, koji su time stekli nova znanja i iskustva. Rezultati ovog Projekta imaju višestruki značaj za Tuzlanski kanton, posebno za grad Lukavac jer se primjenom rezultata ovog istraživanja može smanji štetni uticaj na životnu sredinu. Kruna ovog istraživanja je naučni rad, objavljen u relevantnom časopisu za hemijsko inženjerstvo i industriju. Obzirom na dobru praksu, neophodno je nastaviti saradnju sa ovom i drugim kompanijama u TK, s ciljem pronalaska najboljih tehnološko-proizvodnih rješenja i zaštite okoliša˝.

Kako je navela nositeljica liste SBB-a za Parlament Federacije BiH izborna jedinica 3, primjeri ovakve saradnje doprinose pretvaranju intelektualnog kapitala u strateški razvojni resurs kako Tuzlanskog kantona, tako i Federacije Bosne i Hercegovine.

(TIP/Plaćeno oglašavanje)