Ove godine (2021.) navršava se tačno 20 godina od početka izgradnje autoputa na koridoru 5C u Bosni i Hercegovini. U ovih 20 godina izgrađeno je svega 150 km autoputa na ovom evropskom koridoru. Ako se tome pridodaju kilometri autoputeva koji nisu na koridoru 5C, a riječ je o dionicama Banja Luka-Doboj u dužini 72 km i Banja Luka – Gradiška u dužini 32 km, dolazimo do zbira od ukupno 254 km autoputeva izgrađenih u BiH do 2021.godine.

Razmjere ovako porazne dinamike izgradnje autoputeva u BiH moguće je sagledati jedino kada vidimo kako to  drugi rade,  primjerice Španija, koja je daleke 1970.godine raspolagala sa skromnih 203 km autoputa.

U slijedećih 10 godina Španija je izgradila dodatnih 1.730 km autoputeva i 1980 godine na raspolaganju imala 1.933 km autoputeva.

U naredne tri decenija dinamika izgradnje autoputeva je primjenom savremenijih tehnika gradnje i strojeva dodatno ubrzana pa je Španija u prosjeku svakih 10 godina izgrađivala novih 4.687 km autoputa.

Takva dinamika izgradnje je rezultirala činjenicom da je u 2010. godina Španija imala izgrađenu mrežu autoputeva u dužini od impozantnih 15.965 km.

Brojčane vrijednosti dinamike izgradnje španskih autoputeva date su u slijedećoj tabeli.

Mnogi će ovdje  konstatirati  kako  je usporedba BiH i Španije  kada je riječ o  izgradnji autoputeva nepravedna jer je Španija površinom znatno veća zemlja od BiH.  To je tačno ako komparaciju vršimo u apsolutnim iznosima izgrađenih km autoputeva. Međutim, ako primjenimo relativnu komparaciju stavljajući u odnos ukupnu površinu države i dužine njene mreže autoputeva tada dolazimo do podatka da Španija na svaka 34 km² svoje površine ima 1 km autoputa, dok BiH tek na svakih 201 km² ima izgrađen 1 km autoputa.  Drugim riječima iskazano, površina BiH je oko 10 puta manja od površine Španije, tako da bi španski nivo cestogradnje BiH dosegla tek izgradnjom 10 puta manje kilometara autoceste, što u konkretnim brojkama iznosi  1.596 km. Na nivou  Hrvatske, BiH bi bila sa izgrađenih 1.163 km autoputeva.

Da je ovakva usporedba sasvim realna pokazuju slijedeći podaci iz kojih se vidi da je Hrvatska sa izgrađenih 1.288 km autocesta dosegla evropski nivo svrstavši se uz bok sa Italijom i Francuskom koje na svaka 44, odnosno 45 km² svoje površine imaju 1 km izgrađenog autoputa.

Ako se izgradnja autoputeva u BiH nastavi dosadašnjom dinamikom, BiH će evropski nivo izgrađenosti mreže autoputeva dostići tek za 70 godina.

(TIP/Autor: mr. Eldar Jašarević/Foto: Ilustracija)