Budžet Vlade FBiH u deficitu 131 milion KM zbog nerealnog planiranja i loše kontrole prihoda i rashoda.

Najnoviji izvještaj Ureda za reviziju institucija u Federaciji Bosne i Hercegovine otkriva da planiranje Budžeta FBiH za 2024. godinu nije bilo zasnovano na realnim pokazateljima. Federalni revizori upozoravaju da je zbog toga ostvaren deficit u iznosu od 131.117.278 KM, čime nije poštovano načelo uravnoteženosti propisano članom 4. Zakona o budžetima u FBiH.

Prema izvještaju revizije, prihodi i primici ostvareni su za 648.124.916 KM manji od planiranih, dok su rashodi i izdaci bili manji za 517.007.638 KM. Najveće razlike uočene su u segmentu neporeznih prihoda i zaduživanja.

“Na negativan finansijski rezultat u najvećem dijelu uticali su manje realizovani planirani prihodi i primici u odnosu na planirana sredstva Budžetom FBiH za 648.124.916 KM. Najznačajnije odstupanje konstatovano je kod planiranja neporeznih prihoda u iznosu od 208.294.634 KM, što se odnosi na manje realizovane prihode od poduzetničkih aktivnosti i imovine i prihode od pozitivnih kursnih razlika u iznosu od 225.383.627 KM”, navodi se u izvještaju.

Veliki minus zabilježen je i kod zaduživanja, gdje su planirani primici ostali nerealizovani u visini od gotovo pola milijarde KM. “Primici od zaduživanja manje su realizovani za 480.919.547 KM, što se odnosi na manje realizovane zajmove primljene kroz državu u iznosu od 86.957.052 KM, nerealizovane primitke od inostranog zaduživanja u iznosu od 200.000.000 KM, primitke od domaćeg zaduživanja (dugoročne obveznice) u iznosu od 7.933.001 KM i primitke od domaćeg zaduživanja (trezorski zapisi) u iznosu od 186.029.494 KM. Također, primici od finansijske imovine manje su realizovani za 31.701.271 KM u odnosu na planirana sredstva Budžetom FBiH”, naveli su federalni revizori.

Na rashodovnoj strani, odstupanje od plana iznosilo je više od 517 miliona KM, pri čemu su posebno istaknuti kapitalni izdaci. Samo u ovoj stavci razlika je bila 172.667.931 KM, od čega se 135.959.208 KM odnosi na kapitalne transfere, a 36.708.723 KM na nabavku stalnih sredstava.

U izvještaju je naglašeno i da Vlada FBiH tokom godine nije poduzela mjere izmjena i dopuna budžeta u cilju njegovog uravnoteženja, iako je to predviđeno članom 37. Zakona o budžetima. “Navedeno je imalo za posljedicu ostvareni deficit u iznosu od 131.117.278 KM”, zaključuje se u izvještaju.

Druge nepravilnosti: Slabe kontrole, transferi i službeni telefoni

Pored deficita, izvještaj ukazuje na niz dodatnih nepravilnosti u radu Vlade i institucija FBiH.

Jedan od ključnih problema odnosi se na interne kontrole. “Nedovoljna popunjenost radnih mjesta i nedostatak komunikacije i koordinacije mogu imati za posljedicu neadekvatno obavljanje poslova iz nadležnosti budžetskih korisnika. Također, pojedini budžetski korisnici, nisu imenovali koordinatora za finansijsko upravljanje i kontrolu, niti sačinili mapu poslovnih procesa (Predsjednik i dva potpredsjednika FBiH)”, navodi se u izvještaju.

Slični nedostaci utvrđeni su i u pogledu interne revizije. Brojni budžetski korisnici nemaju funkcionalne jedinice interne revizije niti donose planove razvoja finansijskog upravljanja i kontrole, iako je to zakonska obaveza.

Revizija je zabilježila i neracionalno trošenje transfera. “Iako je Komisija u svom izvještaju navela problem da je kod pojedinih korisnika sredstava došlo do povećanja dugova za poreze i doprinose, Vlada FBiH je ipak naložila nastavak realizacije transfera”, stoji u izvještaju. Među korisnicima koji su nastavili dobijati sredstva, iako imaju dugove veće od 50.000 KM, nalazi se i Sveučilišna klinička bolnica Mostar s dugom od 122 miliona KM.

Posebno je kritikovano i nepostojanje jedinstvenih propisa o naknadama i upotrebi resursa. Revizori navode da Vlada FBiH treba propisati dokumentaciju na osnovu koje članovi Vlade i savjetnici ostvaruju pravo na naknade za prijevoz, kao i urediti pitanje radnog vremena na nivou FBiH.

Kada je riječ o službenim telefonima, izvještaj upozorava da su za premijera i sekretara Vlade uvedena ograničenja potrošnje, ali ne i za ministre i njihove savjetnike. “Revizori preporučuju da se i za njih propišu limiti kako bi se spriječilo neracionalno trošenje”, navodi se u izvještaju.

(TIP/Izvor: Akta.ba/Foto: Ilustracija)