Nastavljaju se radovi na privremenoj konzervaciji i evidentiranju stećaka na nekropoli Devetak u Ratkovcima (Visoko). Nekropola se nalazi u okviru privatnog posjeda Edhema Smajića.

Nakon preliminarne procjene da bi se na lokalitetu moglo nalaziti oko 25 stećaka, terenskim istraživanjem utvrđeno je da se radi ipak o dosta većoj nekropoli. Nakon uklanjanja vegetacijskog pokrova i površinskog sloja humusa, evidentirano je ukupno 50 stećaka. Time se nekropola Devetak svrstala među 3 najveće nekropole na području Visokog (Gorani 73, Krečana-Tušnjići 66).

Tipološki za sada su obrađena 33 stećka a najveći broj pripada tipu sanduka (28 stećaka – 84%). Četiri stećka pripadaju tipu ploča (12%) dok je jedan stećak tipološki neodređen usljed visokog stepena oštećenosti. Svi stećci su u manjoj ili većoj mjeri utonuli u zemlju, dislocirani iz svoje originalne pozicije kroz prirodni proces erozije i slijeganja tla s manjim ili većim oštećenjima nastalim višestoljetnim habanjem i izloženosti atmosferilijama. Većina stećaka su izrađeni od konglomerata osim nekoliko komada isklesanih od mehkog kamena pješčara.

Stećci ne slijede jedinstvenu orijentaciju nego prate prirodnu polukružnu konfiguraciju terena javljajući se položeni u različitim smjerovima (SZ-JI, S-J, SI-JZ). Svi stećci su bez ukrasa i natpisa.

Nekropola Devetak, kao i njoj susjedna manja nekropola Luka koja broji 5 stećaka, ne spominju se ni u jednom od ranijih relevantnih historiografskih izdanja (Bešlagić 1967; Anđelić 1984; Arheološki leksikon, Tom III, 1988). Informacije o postojanju nekropola stećaka u Ratkovcima, stručnjaci Zavičajnog muzeja Visoko su  dobili od gospodina Eldima Džafića a posebnu zahvalnost duguju i  Edhemu Smajiću koji se pokazao kao vrlo ljubazan i susretljiv domaćin te omogućio sprovođenje aktivnosti na nekropoli Devetak u okviru svog privatnog zemljišta.

U narednim danima planiran je dovršetak radova na nekropoli Devetak kada se očekuje definisanje konačnog broja stećaka kao i utvrđivanje njihove tipologije. Nakon toga slijedi skiciranje nekropole te geodetsko snimanje za potrebe izrade informacione table.

(TIP/Izvor: federalna.ba/Zavičajni muzej Visoko)