Vlada Federacije BiH je na današnjoj sjednici, na prijedlog federalnog Ministarstva pravde donijela rješenje kojim se na dužnost direktora Kazneno-popravnog zavoda zatvorenog tipa u Zenici na period od četiri godine imenuje Rusmir Isak, sin ministra unutrašnjih poslova FBiH Rame Isaka.

U javno preduzeće ne može, ali u javnu ustanovu može

Da li se u ovom slučaju radi o sukobu interesa, pitali smo direktoricu Transparency International BiH Ivanu Korajlić. Ona kaže da je ovo imenovanje sporno, prije svega, iz opštih principa Zakona o sukobu interesa.

“Zakon propisuje da u ovim situacijama niko od nosilaca javnih funkcija ne bi trebao da gleda lični interes, već da uvijek prednost ima javni interes. Nažalost, s obzirom na to da su na manjkavi zakoni, oni ne propisuju ovakve situacije. Recimo, imate definisane bliske srodnike u javnim preduzećima i na nekim drugim pozicijama, ali nema za javne ustanove. Bez obzira što se ovdje radi o javnoj ustanovi na nivou Federacije, gdje rukovodstvo imenuje Vlada FBiH, a čiji je član gospodin Isak, koji praktično na taj način može utjecati da njegov sin bude imenovan”, ističe za Buku Korajlić.

Ona pojašnjava kako su odredbe zakona u BiH toliko usko postavljene da i u navedenom slučaju, ukoliko ga neko bude razmatrao, može utvrditi da se ne radi o sukobu interesa, bez obzira na opšte principe.

“S druge strane, imamo situaciju da se Zakon o sukobu interesa u Federaciji ne primjenjuje već deset godina i praktično nema ko da utvrdi da li se radi o sukobu interesa ili ne. Međutim, ovo je jedan od primjera koji pokazuje koliko   nepotizam i određene lične interesne veze imaju prednost u odnosu na bilo šta drugo kod nas u Bosni i Hercegovini. Nevjerovatno je da je, zapravo, cijela porodica na pozicijama i na javnim funkcijama na nivou Federacije, a da se to desilo eto sasvim slučajno”, govori direktorica Transparency International BiH.

Povukli zakon da ga dorade i nikad ga nisu vratili

Prošle godine je u parlamentarnu proceduru  upućen novi zakon o sukobu interesa, ali nikada nije usvojen, iako je usvajanje tog zakona dio 14 prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije. Nakon imenovanja nove Vlade FBiH na čelu s premijerom Nerminom Nikšićem, povučeni su svi zakoni koji su do tada bili u parlamentarnoj proceduri, ali zakon o sukobu interesa nikada nije vraćen niti je usvojen. Korajlić smatra da novi zakon o sukobu interesa nije slučajno povučen iz procedure.

“Zakon koji je bio u parlamentarnoj proceduri je u svakom slučaju mnogo opširniji i sveobuhvatniji od ovoga koji je sada na snazi. I zaista mislim da nije slučajno povučen iz procedure kada je nova Vlada imenovana, pod  izgovorom da se revidiraju zakoni. Drugi zakoni su vraćeni u proceduru, ali zakon o sukobu interesa, kao i zakon o prijaviteljima korupcije nisu. Očigledno je da upravo zbog ovakvih situacija kao što je današnja i nema spremnosti Vlade da se ovakvi zakoni usvajaju, jer bi onemogućili u velikoj mjeri ovaj vid imenovanja po porodičnoj osnovi i po nekakvim ličnim interesima. Sve ovo pokazuje sav apsurd sistema i bilo kakvih preventivnih mehanizama kada  govorimo o korupciji u Bosni i Hercegovini, koliko su, zapravo, slabi i nepostojeći. Sve ovo nam pokazuje da se nema nikakvog obzira ni prema javnosti ni prema javnom interesu”, naglašava Korajlić.

Govore o korupciji, ali samo o onoj iz prethodne vlasti

Iako su zakoni koji su značajni za put ka Evropskoj uniji povučeni iz procedure i nisu usvojeni, gotovo svakodnevno predsjednike stranaka koje čine vlast u Federaciji BiH (SDP, Naša stranka, NiP i HDZ BiH) možemo čuti kako govore da su izričito za evropski put Bosne i Hercegovine i da rade na tome. No, stanje na terenu to baš tako i ne pokazuje.

“Mi smo upozoravali od početka na to, da s jedne strane stalno imate priču o tome kako se ide udarnički u borbu protiv korupcije, kako se ide na provođenje reformi i slično, u suštini ništa od toga ne vidimo od nove vlasti. Bave se raspodjelom pozicija, kada govore o korupciji, govore samo o primjerima korupcije iz prethodne vlasti, dok evo vidimo da se apsolutno ništa ne radi na provođenju i unapređenju antikorupcijskih zakona, institucionalnog okvira i svega ostalog. Čim su ovi zakoni povučeni iz procedure, mi smo pozivali na to da se što prije vrate, obraćali smo se i Vladi, ali nikakav odgovor nismo dobili u tom pogledu. Mislim da je apsolutno više teško očekivati i vjerovati u bilo kakvu priču o posvećenosti borbi protiv korupcije i evropskom putu. Uostalom, vidimo šta se sve dešava na državnom nivou i kakvi se, zapravo, zakoni usvajaju i oko čega se pravi problem”, zaključuje Korajlić.

(TIP/Izvor: Buka/Autor:  Adem Džaferović)