Vlada Federacije BiH donijela je pravilnik kojim se zabranjuje djelovanje firmi, kao i rad radnicima iz Republike Srpske na području ovog entiteta.

Naime, 25.3.2021. godine stupio je na snagu pravilnik o uslovima koje moraju ispunjavati ovlaštene organizacije za obavljanje stručnih poslova iz oblasti zaštite na radu koji onemogućava pravnim licima iz Republike Srpske da djeluju na području Federacije. Odnosno, ovim pravilnikom su donesene odredbe kojima se isključuje mogućnost dobijanja potrebnih ovlaštenja i obavljanje poslova iz oblasti zaštite na radu pravnim licima iz RS.

Tako je u članu 6 ovog Pravilnika navedeno da „dozvola za obavljanje stručnih poslova iz člana 4. ovog pravilnika može se izdati privrednom društvu ili ustanovi sa sjedištem na teritoriji FBiH.“

Time se direktno isključuju firme iz drugog entiteta.

Pored toga, u članu 12. stav 2 ovog Pravilnika navodi se da „poslove iz člana 4. ovog pravilnika ne može obavljati lice koje je u skladu sa propisima iz oblasti radnih odnosa i penzijskog i invalidskog osiguranja ispunilo uslove za prestanak radnog odnosa, odnosno uslove za sticanje prava iz penzijsko-invalidskog osiguranja, radnik koji obavlja poslove direktora u drugom pravnom licu ili radnik koji je po osnovu radnog odnosa prijavljen na obavezna osiguranja u entitetu Republika Srpska.“

Iz ovog proizilazi da poslove iz oblasti zaštite na radu u FBiH ne mogu obavljati privredna društva sa sjedištem u RS, kao i radnici koji su po osnovu radnog odnosa prijavljeni na obavezna osiguranja u ovom entitetu.

Zanimljivo je da ove podzakonske odredbe izlaze iz okvira osnovnih principa garantovanih Ustavom i zakonima BiH, te narušava princip jedinstvenog i slobodnog tržišta u zemlji. Inače, Pravilnik je u suprotnosti i sa Zakonom o zaštiti na radu FBiH koji ne poznaje navedena ograničenja i ne pravi razliku između privrednih subjekata iz FBiH i RS.

Kako saznaje Buka, i Komisija za zaštitu ljudskih prava i sloboda Predstavničkog doma Parlamenta FBiH je prije nešto više od mjesec dana razmatrala ovo pitanje i ukazala na potrebu izmjene spornog Pravilnika.  Oni su naveli da je neophodno uskladiti važeće podzakonske akte, kako bi se osigurala mogućnost rada na cijelom području BiH, te kako bi se građanima oba entiteta osigurala jednakost pred zakonom.

Pored ovog, Vlada FBiH je donijela još jedan pravilnik sa sličnim sadržajem, koji pokazuje da se nije slučajno radilo na zaustavljanju firmi i radnika iz RS da rade na području FBiH.

Tako je 19.3.2022. godine stupio na snagu Pravilnik o uslovima i kretirijima davanja ovlaštenja nosiocima izrade studije uticaja na okoliš, načinu i kriterijima koje moraju ispunjavati nosioci izrade studije uticaja na okoliš i visini naknade izdavanja ovlaštenja nosiocima izrade studije uticaja na okoliš.

Na ovaj način je donesena odredba kojom je propisano da pravna lica koja podnose zahtjev za davanje ovlaštenja moraju imati sjedište na teritoriji FBiH i da su registrovani na području ovog entiteta za obavljanje djelatnosti.

Slična praksa nastavila se i 31.3. ove godine, kada se donijela Uredba o uređenju gradilišta, obaveznoj dokumentaciji na gradilištu i učesnicima u građenju, kojom je propisano da se uz zahtjev za izdavanje ovlaštenja fizičkog lica, što je uslov za dobijanje ovlaštenja pravnog lica, dostavlja i ovjerena kopija uvjerenja o položenom stručnom ispitu stečenom na području FBiH. Iz svega je vidljivo da pravno lice sa sjedištem u RS, kao i radnici prijavljeni u RS, ne mogu dobiti ovlaštenje na teritoriji FBiH za obavljanje poslova iz zaštite na radu i izrade studija uticaja na okoliš.

Iako je ovo očigledna diskriminacija, po svemu sudeći vlast u FBiH je poklekla pred interesima privrednika iz FBiH koji su na ovaj način uspjeli zatvoriti tržište ovog entiteta za konkurentske kompanije iz RS.

(TIP/Izvor: Buka)